Lasery medyczne i inne źródła światła w terapii problemów skórnych cz. I

Lasery medyczne depilacja laserowa

Lasery medyczne i inne wysokoenergetyczne źródła światła w terapii problemów skórnych

Autor: Agata Mańkowska

Artykuł przedstawia metody stosowane we współczesnej terapii problemów skórnych i mechanizmy biologicznego oddziaływania specyficznych źródeł światła na tkanki . Przedstawiono zastosowanie laserów niskoenergetycznych oraz wysokoenergetycznych w kosmetologii, dermatologii i medycynie estetycznej.

Lasery medyczne – konstrukcja lasera

Skonstruowanie w 1960 roku pierwszego na świecie lasera, przez Theodora Maimana, stworzyło nowe możliwości nie tylko fizyce i technice, ale również medycynie. Słowo laser to angielski akronim Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation, w bezpośrednim tłumaczeniu oznaczający wzmocnienie światła poprzez wymuszoną emisję promieniowania. Obecnie lasery są powszechnie stosowane w prawie wszystkich dziedzinach medycyny.

Z punku widzenia fizycznego wiązka laserowa jest strumieniem światła posiadającym specyficzne właściwości. Wiązka jest kierunkowa, kąt rozproszenia wiązki jest bardzo mały. Monochromatyczna, wszystkie emitowane fale w wiązce maja tę samą długość. Koherentna czyli spójna (wszystkie fale, mają taką samą amplitudę oraz stałą w czasie różnicę faz).
Z punktu widzenia medycyny istotną wielkością fizyczną jest moc[W] oraz energia[J] wiązki laserowej. Te parametry mają istotny wpływ na efekty oddziaływania na naświetlane tkanki. Umowny podział przyjęty w medycynie dzieli lasery na niskoenergetyczne i wysokoenergetyczne. Lasery niskoenergetyczne emitują wiązkę laserową o mocy do 500mW, natomiast powyżej tej wartości lasery określa się jako wysokoenergetyczne.

Lasery medyczne – Terapia laserami

Terapia laserami niskoenergetycznymi LLLT, ( Low Level Laser Therapy ), określana również jako biostymulacyjna, powoduje pobudzenie procesów fizjologicznych w tkance. Stosowane małe dawki światła nie powinny spowodować wzrostu temperatury tkanek o więcej niż 1°C. Terapia laserami wysokoenergetycznymi powoduje uszkodzenia termiczne podgrzanych struktur w tkankach. Zależnie od wytworzonej w tkance temperatury oraz szybkości dostarczania energii może to być efekt w postaci koagulacji lub odparowania.

Lasery medyczne – Działanie biologiczne

Absorbowanie energii w tkance związane jest z obecnością w niej specyficznych fotoakceptorów, inaczej tzw. chromatoforów. Substancje takie jak woda, hemoglobina, melanina czy białka mają specyficzną zdolność pochłaniana energii światła laserowego o określonej długości. Dlatego w terapii laserowej ważne jest, oprócz mocy i energii, jaką długość fali emituje zastosowany laser. Woda i tkanki bogate w wodę najlepiej pochłaniają promieniowanie o długości fali poniżej 500nm oraz powyżej 1200nm. Hemoglobina szczególnie dobrze absorbuje światło laserowe w granicach 500 do 590nm. Melanina absorbuje w bardzo dużym zakresie widma 350 do 1200nm. Okno terapeutyczne lub optyczne to zakres widma, dla którego promieniowanie świetlne wnika najgłębiej, najczęściej określany jest i zawiera się w zakresie 650-1200nm. Jest to zakres czerwieni i bliskiej podczerwieni [5,6,7]. Podczerwień wnika do tkanki głębiej w porównaniu do czerwieni. Głębokość wnikania wiązki laserowej jest więc zależna od parametrów fizycznych oraz właściwości tkanki i obecności w niej specyficznych chromatoforów. Lasery głęboko wnikające w głąb tkanki (w zakresie okna terapeutycznego) mogą być stosowane w celu oddziaływania na struktury położone w skórze właściwej, natomiast promieniowanie o mniejszej długości fali, ze względu na ograniczone wnikanie, tylko do oddziaływania na struktury położone powierzchniowo.

W fototerapii stosowane są również źródła energii, które emitują światło nie mające cech światła laserowego. Należą do nich urządzenia, które emitują wiązkę światła spolaryzowanego (wiązka emitowanego światła składa się z fali lub fal oscylujących tylko w jednej wybranej płaszczyźnie), ale nie koherentnego.