By-pass

Mimo okresu wakacyjnego wydarzenia polityczne wdzierają się ostro w nasze życie. Przerywam więc cykl refleksji wakacyjnych , żeby przybliżyć pojęcie by-passu , które pojawiło się na pierwszych miejscach doniesień, w aspekcie stanu zdrowia prezydenta Jelcyna.

Warunkiem pracy serca jest jego ciągłe i dobre odżywianie. Gwarantuje to krążenie wieńcowe. Lewa komora kurcząc się wyrzuca utlenioną przez płuca krew do aorty. Pierwsza , najlepsza partia krwi zostaje wtłoczona do dwu tętnic wieńcowych, prawej i lewej , których ujścia znajdują się na początku aorty. Tętnice te rozgałęziają się na coraz węższe gałęzie otaczające serce jak wieniec (stąd nazwa ).

Zwężenie , najczęściej miażdżycowe, powoduje niedokrwienie części serca zaopatrywanej przez zwężone naczynie oraz jego odgałęzienia. Całkowite zamknięcie tętniczki – to zawał. Obszar martwicy mięśnia sercowego zależy od kalibru naczynia. W przypadku np. zamknięcia głównego pnia lewej tętnicy – martwicy ulega 3/4 serca . Trudno to przeżyć. Od 20 lat przyłączyła się do walki o życie zawałowców kardiochirurgia. Początkowo dla ratowania przypadków prawie beznadziejnych , obecnie raczej wyprzedzając katastrofę. Objawy niedotlenienia wysiłkowego, a już napewno spoczynkowego ,są wskazaniem do koronarografii. Kolejno do ujścia prawej i lewej t. wieńcowej wprowadza się cewnik ,a przez niego kontrast radiologiczny który pokaże na zdjęciu rtg miejsca zwężeń. Zespoły radiologów ,kardiologów i kardiochirurgów proponują pacjentowi w wybranych , coraz częstszych przypadkach operację by – passu .

By-pass to z ang. pomost , dokładnie pomost aortalno wieńcowy. Zabieg polega na połączeniu początkowego odcinka aorty z tętnicą wieńcową za miejscem zwężenia. Jeśli zwężeń jest kilka , chirurdzy starają się wykonać kilka pomostów , albo jednym zaopatrzyć kilka zwężeń ( tzw. pomost sekwencyjny ). Pomost wytwarza się z części żyły pobranej z nogi pacjenta , lub rzadziej z jego tętnicy piersiowej. Dlatego chirurdzy ostrzegają przed wstrzyknięciami powodującymi zarastanie żylaków , gdyż kiedy po latach pacjent będzie wymagał by-passu , jego żyły nie będą się do tego nadawały.

By-pass jest operacją wymagającą dobrej wstępnej diagnozy , olbrzymiego doświadczenia zespołu kardiochirurgów i kardiologów oraz super jubilerskiej precyzji zabiegu. Poznaniacy są w szczególnie dobrej sytuacji. Poprawiła się znacznie dostępność nowoczesnej diagnostyki ( wąskie gardło stanowiła głównie koronarografia) , natomiast kardiochirurgia poznańska nawiązuje z powodzeniem do najlepszych tradycji swego twórcy , Profesora Jana Molla. By-pass,który przed 20 laty był zabiegiem rozpaczliwej próby ratowania życia,jest obecnie dla wielu zabiegiem zmieniającym perspektywy ich życia na znacznie pomyślniejsze. Niekiedy alternatywą dla by-passu jest zabieg rewaskularyzacji ( udrożnienia) t. wieńcowej, poprzez wprowadzenie do niej cewnika zakończonego balonikiem. Ale o tym oraz o tzw. stentach innym razem.